Τι ΕΙναι το λΑδι τζοτζΟμπα

Ελευθερία Μαντζώρου, καθηγήτρια μάλαξης και φυτοθεραπείας

Το έλαιο Jojoba παράγεται από τον καρπό του φυτού Simmondsia chinensis, ένας θάμνος ενδημικός της Αριζόνα, της νότιας Καλιφόρνια και του Μεξικού. Το έλαιο αποτελεί περίπου το 50% των σπόρων jojoba κατά βάρος. Η αλήθεια είναι ότι είναι περισσότερο κερί παρά έλαιο (οι όροι "λάδι jojoba" και "κήρος  jojoba" χρησιμοποιούνται συχνά εναλλακτικά). Η κοινή ονομασία "jojoba" προέρχεται από το όνομα που του είχαν δώσει οι Ινδιάνοι O'odham,  «Hohowi».
​

Οικολογικές χρήσεις

Το φύλλωμα του θάμνου Jojoba προσφέρει τροφή για όλο το χρόνο σε πολλά ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ελαφιών, των ιππέων, των προβάτων και των ζώων. Τα καρύδια του τρώγονται από σκίουρους, κουνέλια, άλλα τρωκτικά και μεγαλύτερα πουλιά. 

Χρήσεις από αυτόχθονες Αμερικανούς
​
Οι ντόπιοι Αμερικανοί γνώριζαν το  jojoba. Κατά τη διάρκεια των αρχών του 18ου αιώνα,  ιησουίτες ιεραπόστολοι στη χερσόνησο Baja της Καλιφόρνια, παρατήρησαν τους ιθαγενείς να θερμαίνουν τους καρπούς για να τους μαλακώσουν. Στη συνέχεια τους κοπανούσαν με γουδοχέρι για να δημιουργήσουν μια πάστα, την οποία εφάρμοζαν στο δέρμα και στα μαλλιά ως επουλωτικό και μαλακτικό. Η φυλή O'odham της έρημο Sonora, αντιμετωπίζει τα εγκαύματα με ένα αντιοξειδωτικό βούτυρο που παρασκευάζεται από τον καρπό του δέντρου jojoba. 

Οι αυτόχθονες Αμερικανοί χρησιμοποιούσαν την πάστα του jojoba και  για να μαλακώσουν και να διατηρήσουν τα δέρματα των ζώων. Οι έγκυες γυναίκες έτρωγαν τους σπόρους jojoba, πιστεύοντας ότι ευοδώνουν τον τοκετό. 

Οι Seri, που χρησιμοποιούν σχεδόν κάθε βρώσιμο φυτό στην περιοχή τους, δεν θεωρούν τους καρπούς ως πραγματικό φαγητό, και στο παρελθόν τους έτρωγαν μόνο σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Αν θέλετε να εκπαιδευτείτε κι εσείς στην χρήση του ελαίου τζοτζόμπα, μπορείτε να παρακολουθήσετε το σεμινάριο βοτανοθεραπείας ή αρωματοθεραπείας της σχολής μας. Το άρθρο συνεχίζεται παρακάτω.

Σκίτσο του θάμνου από το οποίο λαμβάνεται το έλαιο τζοτζόμπα.

Ιστορία

Η συλλογή και η επεξεργασία των σπόρων από τα αυτοφυή φυτά, σήμανε την αρχή της καλλιέργειας του jojoba στις αρχές της δεκαετίας του 1970.

Το 1943, οι σπόροι χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου ως πρόσθετα σε λάδι κινητήρα, και λάδι κιβωτίου ταχυτήτων, αλλά και στην λίπανση των πολυβόλων όπλων. 

Εμφάνιση
​
Το ακατέργαστο έλαιο jojoba εμφανίζεται ως ένα διαυγές χρυσό υγρό σε θερμοκρασία δωματίου,  με ελαφρά οσμή. Το εξευγενισμένο έλαιο jojoba είναι άχρωμο και άοσμο. Το σημείο τήξης του ελαίου jojoba είναι περίπου 10 ° C . Έχει δείκτη οξειδωτικής σταθερότητας περίπου 60, που σημαίνει ότι είναι πιο σταθερό από ό, τι το έλαιο κανόλα, το αμυγδαλέλαιο ή το σκουαλένιο, αλλά λιγότερο από το καστορέλαιο και το έλαιο καρύδας.

Η περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα του ελαίου Jojoba μπορεί να ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με το έδαφος και το κλίμα στο οποίο καλλιεργείται το φυτό, καθώς και με τη συγκομιδή του και την επεξεργασία του. Γενικά, περιέχει μεγάλη αναλογία μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, κυρίως 11-Εικοσενοϊκό οξύ (Γονδόλιο οξύ).

Ως κερί,  αποτελείται σχεδόν εξ ολοκλήρου (97%) από μονοεστέρες λιπαρών οξέων μακράς αλυσίδας και αλκοόλες, που συνοδεύονται από ένα μικρό κλάσμα εστέρων τριγλυκεριδίων, με επακόλουθο να έχει υγρή μορφή. Αυτή η σύνθεση προσδίδει στο jojoba εξαιρετική σταθερότητα και αντίσταση στις υψηλές θερμοκρασίες, σε σύγκριση με πολλά άλλα φυτικά έλαια.

Οι αυτόχθονες Αμερικανοί γνώριζαν τις ιδιότητες του τζοτζόμπα, και το χρησιμοποιούσαν.
​Ουσιαστικά, οι Ευρωπαίοι το έμαθαν από αυτούς.

​Χρήσεις

Δεδομένου ότι προέρχεται από ένα φυτό που αναπτύσσεται αργά και είναι δύσκολο να καλλιεργηθεί, το έλαιο jojoba χρησιμοποιείται κυρίως για εφαρμογές μικρής κλίμακας – κυρίως σε φαρμακευτικά και καλλυντικά σκευάσματα. 

Το έλαιο Jojoba βρίσκεται ως πρόσθετο σε πολλά καλλυντικά προϊόντα, ειδικά εκείνα που διατίθενται στο εμπόριο ως κατασκευασμένα από φυσικά συστατικά.  Εν γένει το συναντάμε σε λοσιόν και ενυδατικά προϊόντα, σαμπουάν μαλλιών και μαλακτικά. Το καθαρό έλαιο μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί αυτούσιο για την ενυδάτωση του δέρματος, καθώς και στα μάτια, ως αντιρυτιδικό. Ορισμένοι το χρησιμοποιούν και για την καταπολέμηση της ακμής, αλλά εμείς δεν συνιστούμε αυτή του την χρήση. 

Το έλαιο jojoba είναι βρώσιμο, αλλά είναι μη θερμιδικό και δεν πέπτεται, που σημαίνει ότι θα περάσει από το έντερα αμετάβλητο, και χωρίς να επηρεάσει τον οργανισμό.  
Εναλλακτικά, προφέρεται και «χοχόμπα» ή «γιογιόμπα». 

Το FLOW προσφέρει υψηλού επιπέδου πιστοποιημένη εκπαίδευση στην αρωματοθεραπεία και την βοτανοθεραπεία.

To παρόν κείμενο έχει κατοχυρωμένα πνευματικά δικαιώματα, και η αναπαραγωγή του απαγορεύεται χωρίς την παράθεση του συνδέσμου (link) και του ονόματος του συγγραφέα. Όροι χρήσης.

Για να γραφτείτε στο newsletter μας, συμπληρώστε το email σας στην παρακάτω φόρμα.

---

Πηγή: Wikipedia.