Ελευθερία Μαντζώρου, καθηγήτρια μάλαξης και φυτοθεραπείας
Στις 20 Οκτωβρίου του 2019, πήγα με τον ΕΟΣ Αχαρνών μια υπέροχη πεζοπορία στην Νεραϊδοσπηλιά, στον Παρνασσό. Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζω μερικά από τα βότανα (και τις ιδιότητές τους) που συνάντησα αυτοφυή στο βουνό, τα οποία και φωτογράφησα. Κατ΄αρχήν, ο Παρνασσός φιλοξενεί πολλά φυτά. Ασφαλώς, κατά την ιδιαίτερα απαιτητική ανάβαση από την Βάργιανη προς την Νεραϊδοσπηλιά, δεν είχα την δυνατότητα να φωτογραφίσω όποιο είδος συναντούσα. Το δάσος ήταν πανέμορφο! Κρόκος Πρόκειται για το είδος Crocus boryi. Ναι, είναι στην ίδια οικογένεια (και στο ίδιο γένος φυσικά) με τον περίφημο κρόκο Κοζάνης, μόνο που το συγκεκριμένο είδος είναι τοξικό. Επομένως, οι στήμονές του δεν ενδείκνυνται για τον χρωματισμό και τον αρωματισμό των φαγητών. Λαμβάνει την ονομασία του από τον ιατρό φυσιοδίφη Μπορί, που το ταυτοποίησε και το περιέγραψε. Κεφαλληνιακή Ελάτη Το επιβλητικό Abies cephalonica! Η ρητίνη και οι βελόνες έχουν φαρμακευτικές ιδιότητες. Μάθετε περισσότερα στην εκπαίδευση βοτανοθεραπείας της σχολής μας. Κολχικό το φθινοπωρινό To πανέμορφο Colchinum autumnale. Μην γελιέστε από την ομοιότητα, ανήκει σε διαφορετική βοτανική οικογένεια (στην Colchicaceae) από τους κρόκους. Άκρως τοξικό φυτό, εξαιτίας της περιεκτικότητάς του σε κολχικίνη. Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης μοιάζουν με αυτά από αρσενικό. Βέβαια, σε πάρα πολύ χαμηλή ποσότητα έχει χρησιμοποιηθεί για την θεραπεία της βρογχοκήλης, ενώ αναφέρεται στα κείμενα του Διοσκορίδη, και στον Αιγυπτιακό Πάπυρο Ebers. Από το φυτό λαμβάνεται και η ομώνυμη φαρμακευτική ουσία, η οποία εγκρίθηκε στις ΗΠΑ για πρώτη φορά το 1961, χάρη στην αντιφλεγμονώδη δράση της. Φλώμος Το συγκεκριμένο είδος είναι το Verbascum pulverulentum, ξαδερφάκι του πιο γνωστού V. thapsus . Δεν έχουν ανάλογες φαρμακευτικές ιδιότητες. Ωστόσο, τα φύλλα μπορούν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν σαν σφουγγάρι (για το πλύσιμο πιάτων!) από όσους κατασκηνώνουν στην ύπαιθρο. Συν τοις άλλοις, τα φύλλα ενίοτε χρησιμοποιούνται και ως φυσική χρωστική ουσία για τον χρωματισμό μαλλιού με κίτρινο χρώμα. Μάθετε περισσότερα στην εκπαίδευση της σχολής μας για τις Φυσικές Χρωστικές. Ποτεντίλλη Potentilla reptans, γνωστό και ως πεντάφυλλο στην Ελληνική φυτοθεραπευτική παράδοση. Τα φύλλα είναι εδώδιμα, και μπορούν να προστεθούν ωμά σε σαλάτες. Διαθέτει ισχυρές στυπτικές ιδιότητες, ειδικά η ρίζα. Ανήκει στην οικογένεια του τριαντάφυλλου, όπως άλλωστε και ο κράταιγος και η άγρια τριανταφυλλιά. Αγριόκεδρος Οι όμορφοι καρποί του Juniperus oxycedrus! Από τα στελέχη του δέντρου λαμβάνεται αιθέριο έλαιο, ενώ χρησιμοποιούνται και στην παρασκευή φυσικών θυμιαμάτων. Μάθετε περισσότερα για τα αιθέρια έλαια στην εκπαίδευση αρωματοθεραπείας της σχολής μας. Κράταιγος Τι να πρωτογράψει κανείς για τις φαρμακευτικές ιδιότητες του κράταιγου! Η δράση του στο καρδιαγγειακό σύστημα είναι επιβεβαιωμένη και από την ιατρική βάση Cochrane. Κυνόροδο Δεν νομίζω ότι η άγρια τριανταφυλλιά χρειάζεται συστάσεις. Αυτοί είναι οι καρποί του Rosa canina (έφαγα μερικούς κατά την πεζοπορία, όταν τα συναντήσαμε σε ίσιωμα). Είναι πολύ πλούσιοι σε βιταμίνη C. Τα φύλλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε καταπλάσματα, για την αντιμετώπιση πληγών, χάρη στις στυπτικές τους ιδιότητες. Δείτε περισσότερα για τα καταπλάσματα στο βιβλίο της Ελευθερίας, εδώ. Τσάι του βουνού Sideritis spp., κρυμμένο από όσους θα επιδίωκαν να το συλλέξουν... Σκορπιδόχορτο Συγνώμη για την μέτρια ποιότητα της φωτογραφίας, αλλά την ώρα που την τράβηξα με το (πτωχό πλην τίμιο) κινητό μου, προσπαθούσα να ισορροπήσω σε κάτι ανώμαλα βράχια! Asplenium ceterach είναι η επιστημονική ονομασία του. Πρόκειται για το ίσως πιο διαδεδομένο διουρητικό βότανο της Ελληνικής βοτανοθεραπευτικής παράδοσης. Είναι γνωστό και με τις ονομασίες ασπλήνιο, σκορπίδι και τσέτεραχ. Σαντολίνα Πρόκειται για το είδος Santolina chamaecyparissus. Καλλιεργείται και σαν καλλωπιστικό φυτό, για τα εντυπωσιακά κίτρινα άνθη του, τα οποία εμφανίζονται κατά τους θερινούς μήνες. Από το φυτό λαμβάνεται αιθέριο έλαιο (όχι ιδιαίτερα δημοφιλές πάντως), το οποίο είναι γνωστό ως cotton lavender. Καμία σχέση με το βαμβάκι ή την λεβάντα – είναι απλώς μια δημώδης ονομασία. Αυτά τα ολίγα! Κάποια στιγμή ενδέχεται να διοργανώσουμε πεζοπορία και για τους τολμηρούς μαθητές της σχολής. Είμαστε ανοιχτοί σε προτάσεις από οδηγούς βουνού. Στην σχολή FLOW προσφέρουμε εκπαίδευση στην βοτανοθεραπεία. Η αναπαραγωγή του άρθρου απαγορεύεται. Τυχόν αντιγραφές εντοπίζονται τάχιστα και πανεύκολα, και ενδέχεται να ακολουθήσει μήνυση για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας χωρίς προειδοποίηση. Όροι χρήσης. Για να μαθαίνετε τα νέα και τις προσφορές μας, γραφτείτε στο newsletter μας μέσω της παρακάτω φόρμας.
0 Comments
Ελευθερία Μαντζώρου, καθηγήτρια μάλαξης και φυτοθεραπείας
Ξέρατε ότι τα φύλλα καρότου τρώγονται; Επιπλέον, αποτελούν εξαίρετη φυσική βαφή. Μάθετε περισσότερα για τις ιδιότητες και τις χρήσεις τους. Πολλοί αναρωτιούνται αν τα φύλλα (ή χόρτα, όπως τα αποκαλούν κάποιοι) καρότου είναι εδώδιμα. Μάλιστα, κάποιοι τα θεωρούν τοξικά ή δηλητηριώδη. Οι περισσότεροι απλά τα θεωρούν άχρηστα. Όποτε πηγαίνω στην λαϊκή αγορά και αγοράζω καρότα, ζητάω πάντα να μου δώσουν και τα φύλλα. Η κλασική αντίδραση είναι να με κοιτάζουν περίεργα, και τελικά να μου δίνουν δωρεάν κάτι τεράστιες σακούλες με φύλλα καρότου! Δείτε παρακάτω τι μπορείτε να κάνετε με τα φύλλα καρότου. Ναι, έχουν και φαρμακευτικές ιδιότητες! Είναι φυσική βαφή Τα φύλλα καρότου είναι ένα από τα πολύ λίγα υπολείμματα της κουζίνας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως φυσική βαφή. Παράγουν μια κίτρινη χρωστική, η οποία μπορεί να μετατραπεί και σε λαδί πράσινο, με την κατάλληλη επεξεργασία. Στο μάθημά για τις Φυσικές Βαφές θα μάθετε να βάφετε νήματα και υφάσματα με πολλά χρωστικά φυτά, παράγοντας όλες τις αποχρώσεις της ίριδας! Φυσικά, το ύφασμα πρέπει να έχει υποστεί μια διαδικασία που ονομάζεται «πρόστυψη», ειδάλλως η βαφή θα φύγει με το πρώτο πλύσιμο. Χρησιμοποιούνται στην μαγειρική Τα φύλλα καρότου είναι μια θαυμάσια προσθήκη σε πολλά πιάτα. Τι μπορείτε να φτιάξετε με αυτά:
Έχουν φαρμακευτικές ιδιότητες Το έγχυμα των φύλλων έχει επουλωτικές ιδιότητες. Ασφαλώς, υπάρχουν και άλλα βότανα με πολύ πιο ισχυρή επουλωτική δράση, αλλά αν δεν είναι διαθέσιμα, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάλλιστα τα φύλλα του καρότου.
Βάλτε τα στο κομπόστ... Εντάξει, αυτή είναι η τελευταία επιλογή. Αν χαλάσουν και πρέπει να τα πετάξετε, τουλάχιστον κομποστοποιήστε τα. Το κομπόστ σας θα τα ΛΑΤΡΕΨΕΙ! Στο FLOW ανακυκλώνουμε όλα μας τα φυτικά υπολείμματα, στον κάδο που βρίσκεται στον κήπο της σχολής. Στην σχολή FLOW προσφέρουμε εκπαίδευση στις φυσικές βαφές και την βοτανοθεραπεία. Η αναπαραγωγή του άρθρου απαγορεύεται. Τυχόν αντιγραφές εντοπίζονται τάχιστα και πανεύκολα, και ενδέχεται να ακολουθήσει μήνυση για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας χωρίς προειδοποίηση. Όροι χρήσης. Για να μαθαίνετε τα νέα και τις προσφορές μας, γραφτείτε στο newsletter μας μέσω της παρακάτω φόρμας. Ελευθερία Μαντζώρου, καθηγήτρια Ταϊλανδέζικου μασάζ Μάθετε περισσότερα για τα χειρόγραφα φύλλων φοίνικα. Σε αυτά διασώθηκε ένα σημαντικό τμήμα της παραδοσιακής Ταϊλανδέζικης ιατρικής. Τα χειρόγραφα (palm leaf manuscript) που παρουσιάζονται σε αυτό το άρθρο, κατασκευάζονται σε αποξηραμένα φύλλα φοίνικα. Η φωτογράφιση έγινε από εμένα, στην Βόρεια Ταϊλάνδη. Τα φύλλα φοινίκων χρησιμοποιήθηκαν ως υλικά γραφής στην ινδική υποήπειρο και στη Νοτιοανατολική Ασία από τον 5ο αιώνα π.Χ. τουλάχιστον. Η χρήση τους άρχισε στη Νότια Ασία και μετέπειτα επεκτάθηκε σε άλλες γειτονικές χώρες. Τα κείμενα αυτά αφορούν στην ιατρική (Βουδιστική ιατρική, σαμανιστικές τοπικές παραδόσεις και Αγιουρβέδα), στην πνευματικότητα (Βουδισμός και Ινδουισμός), στην αστρονομία και στην αστρολογία, αλλά και σε νομοθετικά ζητήματα. Τα χειρόγραφα που παρουσιάζουμε εδώ, αφορούν σε συνταγές βοτάνων, ιατρικά πρωτόκολλα και... μαγεία! Ναι, στην Ταϊλάνδη ορισμένα από αυτά τα κείμενα, αλλά και ορισμένες απεικονίσεις, χρησιμοποιούνται στην κατασκευή φυλαχτών και φυσικά στα περίφημα Ταϊλανδέζικα τατουάζ. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για την Ταϊλανδέζικη βοτανοθεραπεία στο βιβλίο μου. Η επεξεργασία Τα φύλλα του φοίνικα αρχικά βράζονταν, έπειτα αποξηραίνονταν, και ενίοτε υφίσταντο υποκαπνισμό ή ψήσιμο σε κλίβανο πριν την γραφή. Χάρη σε αυτή την επεξεργασία, γίνονταν ανθεκτικά και μπορούσαν να διαρκέσουν για 600 χρόνια ακόμη και στο υγρό, τροπικό κλίμα της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας. Κάθε φύλλο περιέχει 3 - 5 γραμμές γραφής, αλλά περιστασιακά βρίσκουμε επίσης μικρογραφίες ή χρυσαφένια ποικίλματα που κοσμούν το κείμενο. Στην κεντρική Ταϊλάνδη, το κείμενο γραφόταν ως επί το πλείστον είτε στα ταϊλανδέζικα, είτε στην γραφή Khom, η οποία είναι μια παραλλαγή της γραφής Khmer που χρησιμοποιείται στην Καμπότζη. Η εγχάραξη συνήθως γινόταν με ένα σκληρό ξύλο ή μια μεταλλική γραφίδα. Έπειτα, ο γραφιάς άπλωνε στο φύλλο ένα μίγμα από αιθάλη και λάδι, και στη συνέχεια το σκούπιζε. Έτσι, η μαύρη χρωστική ουσία έμενε μόνο στις τομές. Σε σπάνιες περιπτώσεις, η γραφή γινόταν με μαύρο μελάνι, με ένα στυλό ή πινέλο από μπαμπού. Δείτε στο τέλος του άρθρου ένα βίντεο, για να πάρετε μια ιδέα για την διαδικασία. Τα χειρόγραφα των φύλλων της βορειοανατολικής Ταϊλάνδης ποικίλλουν σε μέγεθος. Ένα τυπικό φύλλο φοίνικα έχει γενικά 5-6 cm πλάτος και 50-60 cm μήκος. Τα χειρόγραφα φύλλων φοινίκων μπορεί να έχουν μέγεθος από 15 cm μέχρι 80 cm, και ο αριθμός των σελίδων τους μπορεί να ποικίλλει. Επειδή το μήκος ενός χειρόγραφου φύλλων καθορίζεται από τις φυσικές του διαστάσεις και όχι από το περιεχόμενό του, ένα μόνο χειρόγραφο μπορεί να καταγράφει πολλές ιστορίες ή θέματα – από την άλλη, μία ιστορία ή ενα θέμα μπορεί να απαιτεί περισσότερα από ένα χειρόγραφα. Το δέσιμο και η φύλαξη Η δέσμη των φύλλων, που ονομάζεται phuk στην Ταϊλανδική γλώσσα, ήταν συνήθως στερεωμένη με δύο βαμβακερά κορδόνια, τα οποία ήταν περασμένα μέσα από δύο τρύπες που διαπερνούσαν τα φύλλα ολόκληρου του χειρογράφου. Τα πολύτιμα χειρόγραφα και τα σημαντικά Βουδιστικά έργα προστατεύονταν με ξύλινες πλάκες, οι οποίες συνήθως έφεραν περίτεχνα σκαλίσματα. Άλλες ήταν επιχρυσωμένες, λακαρισμένες ή διακοσμημένες με μαρμάρινη επένδυση. Μερικές φορές, τα χειρόγραφα των φύλλων ήταν τυλιγμένα σε βαμβακερό ή μεταξωτό ύφασμα ή φυλάσσονταν σε ειδικά διαμορφωμένα ξύλινα σκεύη, για προστασία από τρωκτικά, έντομα ή νερό. Η διάρκεια ενός χειρόγραφου ήταν γύρω στα 600 χρόνια. Μετέπειτα θα έπρεπε να αντιγραφθεί. Τα παλαιότερα επιζώντα ινδικά χειρόγραφα έχουν βρεθεί σε ψυχρότερα, ξηρότερα κλίματα, όπως σε μέρη του Νεπάλ, του Θιβέτ και της κεντρικής Ασίας. Ένα από τα παλαιότερα διασωσμένα χειρόγραφα από φύλλα φοίνικα είναι το Parameshvara tantra, ένα κείμενο του Shaiva Siddhanta Ινδουισμού. Είναι από τον 9ο αιώνα και χρονολογείται περίπου στα 828 μ.Χ. Με την εισαγωγή των τυπογραφικών πιεστηρίων στις αρχές του 19ου αιώνα, η αντιγραφή από τα φύλλα φοίνικα εγκαταλείφθηκε. Πολλές κυβερνήσεις πλέον καταβάλλουν προσπάθειες για να διατηρήσουν ό, τι έχει απομείνει από αυτά τα χειρόγραφα. Ο φοίνικας Υπάρχουν 2-3 είδη φοινίκων που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των χειρογράφων. Το συνηθέστερο είναι το είδος Corypha umbraculifera. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους φοίνικες, αφού το ύψος του φτάνει τα 25 μέτρα. Είναι αξιοσημείωτο ότι ο φοίνικας αυτός ανθίζει μόνο μια φορά, κι αυτό όταν είναι 30-60 ετών. Η ωρίμανση του καρπού του απαιτεί έναν χρόνο περίπου. Τα Ταϊλανδέζικα τατουάζ Σχετικά με τα τατουάζ, να πούμε ότι παρότι οι Ταϊλανδοί είναι Βουδιστές, και ο Βουδισμός προάγει μια εν γένει «clean cut» εμφάνιση, η Ταϊλανδική θρησκεία περιέχει πολλά στοιχεία Ινδουισμού και σαμανισμού. Είναι αυτά τα σαμανιστικά στοιχεία που έχουν καταστήσει τα τατουάζ τόσο δημοφιλή στην Ταϊλανδέζικη κοινωνία, σε όλα της τα στρώματα και τις τάξεις. Είναι σύνηθες κάποιο μέλος της Βασιλικής οικογένειας ή υψηλόβαθμο στέλεχος του στρατού να επιδεικνύει με περηφάνεια τα τατουάζ του. Επίσης, πολλοί μοναχοί σε Βουδιστικούς ναούς προσφέρουν παραδοσιακή δερματοστιξία, αν και γενικά είναι μια υπηρεσία που παρέχεται από άντρες προς άντρες (ελάχιστες Βουδίστριες μοναχές κατέχουν την τέχνη του τατουάζ, ώστε να την προσφέρουν σε γυναίκες). Το Flow προσφέρει εκπαίδευση, σεμινάρια και πιστοποίηση στο παραδοσιακό Ταϊλανδέζικο μασάζ, στην σχολή μας στην Αθήνα. Δείτε περισσότερα εδώ. Ευχαριστούμε τον δάσκαλο Annop και τον πατέρα του, από την σχολή Hang Dong Thai Massage, που έδειξαν στην ομάδα του Flow το αρχείο τους με τα χειρόγραφα φύλλων φοίνικα, κατά το εκπαιδευτικό μας ταξίδι το καλοκαίρι του 2019. Η αναπαραγωγή του άρθρου και των φωτογραφιών του απαγορεύεται. Απαγορεύεται και η περικοπή των φωτογραφιών στο σημείο που φέρει το όνομα της πνευματικής ιδιοκτησίας. Τυχόν αντιγραφές εντοπίζονται τάχιστα και πανεύκολα, και ενδέχεται να ακολουθήσει μήνυση για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας χωρίς προειδοποίηση. Όροι χρήσης. Για να μαθαίνετε τα νέα και τις προσφορές μας, γραφτείτε στο newsletter μας μέσω της παρακάτω φόρμας.
Δείτε ένα βίντεο από το Μπαλί, για να πάρετε μια ιδέα για την κατασκευή των χειρόγραφών.
Πηγές
|
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Translate this blog
ΑρχεΙο άρθρων
January 2024
English Blog |